Kurt Vonnegut’tan İki Başyapıt

Amerikan edebiyatının kara mizah ustası Kurt Vonnegut, okurlarını bir kez daha sarsıcı gerçeklerle buluşturuyor. Aynı zamanda ironik göndermelerle ve zekice kurgulanmış karakterlerle okuyucu kendine hayran bırakıyor. Gece Ana ve Mutlu Yıllar Wanda June, yazarın Can Yayınları etiketiyle yeniden Türkçeye kazandırılan iki çarpıcı eseri olarak raflardaki yerini aldı.

Gece Ana: Kimlik, İhanet ve Ahlak Üzerine Karamsar Bir Meditasyon

“Ne yaptımsa bilerek yaptım. Yaptıklarımla da hep yaşayabildim.”

Gece Ana, İkinci Dünya Savaşı sonrası bir Amerikan casusu olan Howard W. Campbell, Jr.’ın İsrail’de bir hapishanede yazdığı anılar üzerinden ilerliyor. Campbell, Almanyası’nın önde gelen propagandistlerinden biri gibi görünen. Aynı zamanda gerçek kimliğiyle ilgili karmaşık bir iç hesaplaşma yürütüyor.

Vonnegut’un çarpıcı ironisi, bu karakterin ağzından karşımıza çıkıyor. Bununla birlikte, modern dünyanın ahlaki çatışmalarını ve bireysel sorumluluğunu sorguluyor. Mezbaha Beş okurlarının hatırlayacağı Campbell, bu kez bizzat hikâyenin merkezinde. Gece Ana, hem bireysel hem toplumsal hafızanın karanlık koridorlarında dolaşan bir anti-kahraman anlatısı sunuyor.

“Karanlık ve ahlaki açıdan baş döndürücü… son derece Faust’vari.”
— The New York Times

Mutlu Yıllar Wanda June: Erkeklik, Milliyetçilik ve Amerikan Miti Üzerine Keskin Bir Hiciv

“Silahı elinde tutan, herkese ne yapacağını söyler. Amerikan tarzı budur.”

Mutlu Yıllar Wanda June, 1971 yılında New York’ta sahnelendi. Ve zamanla kült bir oyun hâline geldi. Mutlu Yıllar Wanda June, savaş kahramanı Harold Ryan’ın sekiz yıl sonra evine dönmesiyle başlıyor. Ancak Harold’ın yokluğunda dünya değişmiş, eski kahramanlık anlatılarının yerini yeni bir toplumsal düzen almıştır.

Vonnegut, bu oyununda kapitalizm, erkeklik, milliyetçilik ve Amerikan rüyası gibi kavramları sorguluyor. Aynı zamanda da kavramları gülünçleştirerek yerle bir ediyor. Oyun, mizahın keskin diliyle, silahın, şiddetin ve ataerkinin hüküm sürdüğü bir geçmişi yeniden masaya yatırıyor.

“Kurt Vonnegut, yüzyılımızın en zapt edilmez Amerikalı yazarıdır.”
— George Saunders

Vonnegut’un Edebi Evreninde İki Farklı Pencere

Gece Ana, savaşın yarattığı kimlik krizini, casusluk ve propaganda ekseninde sorgularken;
Mutlu Yıllar Wanda June, toplumun erkeklik mitosunu absürd bir dille deşifre ediyor.

Her iki eser de, Vonnegut’un kara mizah, hiciv ve felsefi sorgulamayla harmanladığı tarzının en iyi örneklerinden.