Kuruluşunun 20. Yılında, Pera Müzesi’nden Yeni Sergiler

Samih Rifat: “Çok İş Var Yapacak” ve Marcel Dzama: Ay Işığıyla Dans 

 20 Mart – 17 Ağustos 2025

Pera Müzesi, kuruluşunun 20. yılında, sanatseverleri ilgi çekici sergilerle buluşturmaya hazırlanıyor. Samih Rifat: “Çok İş Var Yapacak” başlıklı sergi, kültür dünyasının “hezârfen”i Samih Rifat’ın düşünsel yolculuğunu, disiplinler arası geçişlerini ve şiirsel duyarlılığını ortaya koyarak onun sanat ve düşünce evrenini ziyaretçilere sunuyor. Marcel Dzama: Ay Işığıyla Dans sergisinde sanatçı Marcel Dzama’nın müzik ve dansla harmanladığı renkli hayal dünyasından başlayarak günümüzde dünyanın karşı karşıya kaldığı kötü yönetimler, çevresel yıkım ve savaşların sebep olduğu felaketler çerçevesinde ürettiği eserlerden oluşan seçki ile birlikte, sanatçının uzun zamandır birlikte çalıştığı yakın arkadaşı Raymond Pettibon ile ürettiği eserler yer alıyor. 

Pera Müzesi, kuruluşunun 20. yılında sanatseverleri iki çarpıcı sergiyle buluşturuyor. “Çok İş Var Yapacak” sergisi, erken yaşta kaybettiğimiz, sanat ve düşünce dünyasının “hezârfen”i Samih Rifat‘ın “bir sanat ve düşünce eylemi” olarak tanımlanabilecek yaratma sürecini farklı üretimleri üzerinden ele alırken; Ay Işığıyla Dans ise çizim, resim, heykel ve video gibi farklı mecralarda çalışan, politik ve toplumsal eleştirileri kendine özgü mizahi üslubuyla yorumlayan Marcel Dzama‘nın Türkiye’deki ilk kişisel sergisi olma özelliği taşıyor.

Samih Rifat: “Çok İş Var Yapacak”

Fotoğrafları, şiirleri, belgeselleri ve çevirileriyle kültür dünyasında derin izler bırakan Samih Rifat, özgün entelektüel dünyasıyla Pera Müzesi’nde yeniden hayat buluyor. Rifat’ın düşünce tarihine, edebiyata ve sanata bıraktığı izleri takip eden “Çok İş Var Yapacak” – fotoğraflar, filmler, çizimler, şiirler, defterler, kitaplar ve müzik… başlıklı sergi, Rifat’ın düşünsel yolculuğunu, disiplinler arası geçişlerini ve şiirsel duyarlılığını ortaya koyarak onun sanat ve düşünce evrenini ziyaretçilere sunuyor.

Sergi, aynı zamanda, Suna ve İnan Kıraç Vakfı’nın ilk yıllarında vakfın kurucu sanat danışmanlığını üstlenen, Pera Müzesi’nde pek çok diğer projenin yanı sıra Henri-Cartier Bresson ve Josef Koudelka gibi dünyaca ünlü fotoğrafçıların sergilerine de imza atan çok yönlü aydın Samih Rifat anısına, Pera Müzesi’nin 20. kuruluş yılında gerçekleştirdiği bir vefa projesi olma özelliği de taşıyor.

Hem Batı’nın hem Anadolu’nun sanat ve düşünce mirasından beslenen, geniş ilgi alanlarıyla yetkin bir kültür insanı olan Samih Rifat’ın başta fotoğrafları ve desenleri olmak üzere tüm yaratım sürecinden bir seçki bu özel sergiyle sanatseverlerin karşısına çıkıyor. Rifat’ın, antik dünyaya olan ilgisi, dillerle kurduğu derin bağ ve titiz çeviri anlayışı; küratörlüğünü Serhan Ada’nın, fotoğraf editörlüğünü Esra Özdoğan ve Ahmet Elhan’ın, sergi ve katalog tasarımını Bülent Erkmen’in üstlendiği serginin önemli bölümlerinden biri olarak öne çıkarken; belgeselleri, şiir ve müzikle olan ilişkisi de izleyiciyle buluşuyor.

Marcel Dzama: Ay Işığıyla Dans

New York’ta yaşayan Kanada doğumlu sanatçı Marcel Dzama‘nın Türkiye’deki ilk kişisel sergisi Ay Işığıyla Dans – Arkadaşı Raymond Pettibon’dan küçük bir yardımla, sanatçının kendine özgü anlatım dünyasına kapı aralıyor. Dzama’nın çizimleri, ilk bakışta popüler kültürden ve güncel siyasetten tanıdık ögeleri bir araya getiren çok katmanlı ve mizahi bir anlatı sunuyor; ancak yakından incelendiğinde, sanat tarihine dair zengin birikimi ve dünya tarihinden evrensel meseleleri ele alış biçimi ortaya çıkıyor.

Küratörlüğünü Alistair Hicks’in üstlendiği sergi, Dzama’nın sanat pratiğinde öne çıkan üç temel temayı mercek altına alıyor: Yönetimlerin eleştirisi, çevresel yıkım ve savaşların sebep olduğu felaketler. Dzama, bu konuları kimi zaman kara mizahla kimi zaman da salt bir ilham kaynağı olarak değil, bir ortak olarak gördüğü ve aynı ön adı taşıdığı Marcel Duchamp’tan esinlendiği satranç metaforuyla ele alıyor.

Sanatçının pratiği, yalnızca çizim ve resimle sınırlı kalmıyor; diorama, kukla, kostüm, sahne tasarımı, film, şarkı, fanzin ve heykel gibi pek çok farklı disiplini kapsıyor. Farklı anlatım biçimlerini bir araya getiren bu üretim anlayışı, Dzama’nın dünyasını daha da derinleştirirken, sanatıyla kurduğu ilişkide sınırları ortadan kaldırıyor. Çeşitli projelerde Spike Jonze, Maurice Sendak, Beck, Kim Gordon, Raymond Pettibon, Bob Dylan ve New York City Ballet gibi isimlerle gerçekleştirdiği iş birlikleri de sanatçının çok yönlü yaklaşımını ve geniş ilgi alanlarını gözler önüne seriyor.

New York’lu sanatçı dostu Raymond Pettibon‘la ortak çalışmalarını da içeren sergi, Dzama’nın sanat dünyasına kattığı yaratıcı vizyonu ve izleyiciyi içine çeken özgün üslubunu keşfetme fırsatı sunuyor.

Pera Müzesi’nin kuruluşunun 20. yılında sanatseverlerle buluşturmaya hazırlandığı “Çok İş Var Yapacak” ve Ay Işığıyla Dans, 20 Mart – 17 Ağustos 2025 arasında ziyaret edilebilecek.

Pera Müzesi Salı’dan Cumartesi’ye 10.00-19.00, Pazar günleri 12.00-18.00 saatleri arasında gezilebilir. Cuma günleri “Uzun Cuma” kapsamında 18.00-22.00 arası tüm ziyaretçiler, Çarşamba günleri ise “Genç Çarşamba” kapsamında tüm öğrenciler müzeyi ücretsiz ziyaret edebilir.